Recent onderzoek wijst uit dat het darmmicrobioom - de verzameling micro-organismen in onze darmen - een belangrijke rol speelt bij hoe medicijnen werken. Het suggereert dat in de toekomst behandelingen op basis van het individuele darmmicrobioom kunnen worden ontwikkeld. Dit zou kunnen leiden tot effectievere behandelingen met minder bijwerkingen.
In mijn artikel van 26 augustus 2021 verwees ik naar een studie van EMBL in Heidelberg uit 2018, die werd gepubliceerd in het tijdschrift "Nature".
Er is nu een update hierover, die in september 2021 ook is gepubliceerd in "Nature" en ook afkomstig is van de Heidelbergse onderzoekers:
Volgens een nieuwe publicatie moduleren darmbacteriën de beschikbaarheid en werkzaamheid van geneesmiddelen.Het belangrijkste mechanisme dat al bekend is, is de chemische omzetting van geneesmiddelen door darmbacteriën, bekend als biotransformatie. Maar er wordt iets nieuws toegevoegd, namelijk bioaccumulatie.
Bioaccumulatie
Vijftien verschillende geneesmiddelen werden geanalyseerd op hun reactie op 25 darmbacteriestammen. Het onderzoek identificeerde 70 verschillende interacties tussen bacteriën en geneesmiddelen, waarvan er 29 nog niet bekend waren.
Meer dan de helft van de nieuwe interacties kan worden toegeschreven aan het mechanisme: bioaccumulatie.
Dit betekent dat bacteriën het geneesmiddel intracellulair opslaan zonder het chemisch te veranderen en, in de meeste gevallen, zonder dat hun groei wordt belemmerd.
In het geval van duloxetine bijvoorbeeld, een conventioneel antidepressivum, ontdekten de onderzoekers dat het medicijn zich bindt aan verschillende metabole enzymen en de metaboliet afscheiding van de bacteriën verandert.
Dit werd niet alleen in het laboratorium gedaan, maar ook in diermodellen.
Deze bioaccumulatie door darmbacteriën kan een mechanisme zijn dat zowel de beschikbaarheid van geneesmiddelen als het bacteriële metabolisme verandert. Dit kan invloed hebben op de samenstelling van de microbiota en op de farmacokinetiek, bijwerkingen en reacties op geneesmiddelen. En dit verschilt eigenlijk van persoon tot persoon, zoals wordt verondersteld in het onderzoek van 2018.
De gevolgen voor individuele patiënten kunnen enorm zijn. Het is mogelijk dat dit onderzoek ertoe leidt dat toekomstige therapieën worden aangepast aan per individueel microbioom . Natuurlijk is dit nog ver weg. Zeker als u bedenkt dat er vaak veel verschillende medicijnen worden gebruikt. In elk geval wordt de complexiteit van de relaties tussen geneesmiddelen en het microbioom steeds duidelijker, maar niet altijd eenvoudiger.
Het goede nieuws is dat het effect van medicatie beter benut zou kunnen worden en bijwerkingen zouden verminderd kunnen worden.